MAHKEMELER ARASINDA HUKUKİ YARDIM (İSTİNABE)
(1) Mahkemenin görmekte olduğu uyuşmazlıkla ilgili olarak, kendi yetki alanı dışında yapılması gereken bir muhakeme işleminin gerçekleştirilmesini, işlemin yapılacağı yerde bulunan kendisiyle aynı seviyedeki mahkemeden talep etmesidir.
Bir mahkeme kendi yargı çevresi sınırları dışında bir iş yapmak zorunda ise, kendi yargı çevresi sınırları dışına çıkamayacağından o işlemin yapılacağı mahkemeden hukuki yardım ister. Örneğin mahkeme kendi, yargı çevresi dışında keşif yapmak ve tanık dinlemek zorunda ise bunu bizzat yapamayacağından hukuki yardım talep eder.
Hukuki yardım veya istinabe, belli iş veya işlemlerin davaya bakan mahkeme tarafından değil de başka bir mahkeme tarafından yapılmasıdır. İsticvap, delillerin incelenmesi, yemin, keşif, ön inceleme, bölge adliye mahkemesinden inceleme hukuki yardım yoluyla yapılabilmektedir. Kendisinden hukuki yardım talep edilen mahkeme, bu istemi yerine getirmek zorundadır. Ancak bu işlem yardım talep edilen mahkemenin yapabileceği bir işlem olmalıdır ve bunun için gerekli olan gider de yardım talep eden mahkeme tarafından gönderilmelidir.
Hukuki yardım, Türk mahkemeleri arasında olabileceği gibi yabancı mahkemeler arasında da olabilir. İstinabe ile naiplik aynı şeyler değildir. Naip tayin, toplu mahkemelerde, belirli bir üyenin belli bir işi yapması için görevlendirilmesidir. Bütün hâkimlerin birlikte keşif yapması yerine, içlerinden birisinin keşif yapmak için görevlendirilmesi, naip hâkim tayin edilmesiyle olur. Naip hâkim mahkemenin kendi yargı çevresinde görevlendirilebilir. Mahkemenin yargı dışında kalan işler ancak hukuki yardım (istinabe) yolu ile yaptırılabilir.
Medeni Usul Hukuku Bazı Ders Özetleri
- 1-Medeni Usul Hukuku Kavramı ve Amacı
- 2-Medeni Usul Hukukunun Hukuk Dalları Arasındaki Yeri
- 3-Medeni Usul Hukukunun Yer ve Zaman Bakımından Uygulanması
- 4-Medeni Usul Hukukunun Kaynakları
- 5-Medeni Usul Hukukunda YARGI
- 6-Çekişmeli Yargı ve Çekişmesiz Yargı Farkları
- 7-Mahkemeler (ilk Derece Mahkemeler)
- 8-Mahkemeler (Bölge Adliye Mahkemeleri)
- 9-Mahkemeler (YARGITAY)
- 10-Mahkemeler arasındaki Yardımlaşma (İstinabe)
- 11-Medeni Usul Hukukunda “Görev”
Medeni Usul Hukukunun Diğer Ders Özetleri İçin Tıklayınız.
