Kira sözleşmesi yaparken ev sahipleri çoğu zaman depozito talep eder. Peki, bu depozito nedir? Kiracı olarak hangi haklara sahipsiniz? Ev sahibi depozitoya el koyabilir mi? Bu yazıda depozito konusunu hukuki çerçevede ve anlaşılır bir dille inceliyoruz.
Depozito Nedir?
Depozito, kiralanan taşınmaza verilen zararları, ödenmeyen aidat ya da kira borçlarını karşılamak amacıyla ev sahibi tarafından alınan teminat niteliğindeki bir paradır. Türk Borçlar Kanunu’na göre depozito, belirli şartlarla sınırlı bir güvence olarak kabul edilir.
Depozito Ne Kadar Olabilir?
Türk Borçlar Kanunu madde 342‘ye göre:
-
Konut ve çatılı işyeri kiralarında depozito en fazla 3 aylık kira bedeli kadar olabilir.
-
Bu miktarın üzerinde bir güvence bedeli talep edilmesi yasal değildir.
📌 Örnek: Aylık kirası 10.000 TL olan bir daire için ev sahibi en fazla 30.000 TL depozito talep edebilir.
Depozito Elden Verilebilir mi?
Depozitonun elden verilmesi yasal bir zorunluluk değildir ancak doğru değildir. Kanunen:
-
Depozito vadeli bir banka hesabına yatırılmalı,
-
Bu hesap kiracı adına açılmalı ve depozito, kiracı ile ev sahibinin ortak rızası olmadan çekilememelidir.
Bu uygulamanın amacı, ev sahibinin haksız şekilde depozitoya el koymasını engellemektir.
Depozito Ne Zaman Geri Alınır?
Kiracı, kira sözleşmesi sona erdiğinde ve evi teslim ettiğinde:
-
Taşınmazda zarar yoksa,
-
Kira borcu, aidat ya da başka bir ödeme eksikliği bulunmuyorsa,
-
Sözleşmeye aykırı bir kullanım söz konusu değilse,
👉 depozito tam olarak iade edilmelidir.
Ev sahibi iade etmemekte ısrar ederse, kiracı tahliye tarihinden itibaren 3 ay sonra bankaya başvurarak parayı çekebilir. Ev sahibinin bu sürede dava açması gerekir; aksi takdirde depozito otomatik olarak kiracıya iade edilir.
Ev Sahibi Hangi Durumda Depozitoyu Kesebilir?
Ev sahibi sadece şu durumlarda depozitodan kesinti yapabilir:
-
Kiracının evi zararla teslim etmesi (duvarlarda delikler, kırık pencereler vb.),
-
Ödenmemiş kira veya aidat borcu bulunması,
-
Sözleşme ile belirlenen özel yükümlülüklerin yerine getirilmemesi (örneğin; evcil hayvan yasağına aykırılık).
Ancak bu kesintilerin belgelenmesi gerekir. Aksi takdirde keyfi bir şekilde depozitoya el koymak hukuka aykırıdır.
Kiracının Depozito ile İlgili Hakları Nelerdir?
Kiracı olarak;
-
Depozito tutarını bankaya yatırılmasını talep etme,
-
Elden verdiğiniz depozitonun makbuzunu isteme,
-
Haksız şekilde el konulan depozito için iade davası açma hakkınız vardır.
-
Ayrıca, faizsiz olarak banka hesabında bekletilen depozitodan kaynaklı zararınız için tazminat talep etme imkanınız da olabilir.
Sonuç
Depozito, kiracı ve ev sahibi arasında güvence sağlamak amacıyla alınan bir teminat bedelidir. Ancak bu güvence hem miktar hem de kullanım açısından kanunla sınırlandırılmıştır. Kiracı olarak, haklarınızı bilmeli ve gerektiğinde yasal yollarla bu hakları savunmalısınız.
