Deniz Ticareti Hukuku / Test-1

Tankerlerden kaynaklanan petrol kirliliğine ilişkin Milletlerarası Sözleşmeler’in uygulandığı hâllerde, Ceza Kanunu’nun öngördüğü zamanaşımı süresi de uygulama alanı bulabilir.

"Deniz Kirliliği Kanunu”nun uygulandığı hâllerde, Ceza Kanunu’nun öngördüğü zamanaşımı süresi de uygulama alanı bulabilir.

Çevre Kanunu’nun kapsamına giren tazminat istemlerinde, Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu hükümleri dikkate alınamaz.

Petrol taşıyan bir tanker ile çimento taşıyan bir geminin ortak kusurlu çarpışması sebebiyle meydana gelen petrol kirliliğinden doğan tazminat istemlerinde, çimento yüklü geminin malikinden, teselsül hükümlerine göre tam tazminat istenebilir.

Türk Bayraklı bir gemi üzerinde bir Alman bankası lehine kurulan gemi ipoteğinin, geminin yerine geçen kamulaştırma bedelini kapsayıp kapsamadığı Türk Hukuku’na tabidir.

Panama bayraklı bir gemide çalışan Norveçli kaptanın Türkiye’de açtığı davada, ücret alacağının kanuni bir rehin hakkı ile korunup korunmadığı, Panama Hukuku’na göre belirlenir.

Liberya Gemi Sicili’nde kayıtlı olan bir gemi üzerindeki mülkiyetin bir Türk şirketine geçişi, Türk Ticaret Kanunu’nda öngörülen şekil şartlarına tabidir.

Türkiye ile Yunan Adaları arasında düzenli yolcu taşımacılığı yapan ve Atina Gemi Sicili’ne kayıtlı olan bir gemi üzerinde bir Türk şirketi lehine kurulacak intifa hakkı Türk Hukuku’na tabidir.

Gemi ipoteği sözleşmesi Gemi Sicil Müdürlüğü’nde yapılabilir.

Birinci derecedeki ipotek silindiğinde, ikinci derecedeki ipotek kendiliğinden üst dereceye yükselir.

İpotekli alacaklının sigorta tazminatını isteyebilmesi için ipotek sözleşmesinde bu yönde bir kayıt bulunması şarttır.

Şarta bağlı bir alacak için gemi ipoteği kurulamaz.

Denize yayılan mazot sebebiyle zarar görenler, ilgili yasal kurala göre tazminat istemlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bildirmelidir.

Donatan, kendi kusuru bulunmadığı için, depoda meydana gelen hasardan sorumlu tutulamaz.

Denize yayılan mazotun sebep olduğu kirlenme zararından donatan, yalnızca kendi kusuru varsa sorumludur.

Dümencinin uyuyakalması, beyin kanamasından kaynaklanmış olsa bile, donatan depodaki hasardan Türk Ticaret Kanunu uyarınca sorumlu tutulabilir.

Ambarlı Limanı’nda bir tankerin sürekli akaryakıt deposu olarak kullanılması.

Turistik gezi motorundan hafta içi rıhtıma bağlı olarak balık-ekmek satılması.

“Volgoneft 247” adlı tankerin 1999 yılında Florya sahilinde kırılması ve iki ayrı parçanın denizde batması.

“TPAO” adlı tankerin 1997 yılında Tuzla’da bir tersanede yanması üzerine tamirinin olanaksız hâle gelmesi.

Ankara

Antalya

İzmir

Malikin bağlama limanı olarak seçip gemiyi sicile kaydettireceği herhangi bir liman.

1992 tarihli Milletlerarası Sözleşmeler uyarınca “sicile kayıtlı malik”.

"Deniz Kirliliği Kanunu” uyarınca platformun “sahibi, işleteni, idare edeni ve zilyedi”.

Çevre Kanunu uyarınca “kirleten”.

Türk Ticaret Kanunu uyarınca “donatan”.

Gemi adamı tutmak.

Veresiye yakıt almak.

Taşıma sözleşmesi yapmak.

Dava açmak.

Denize yayılan petrolün miktarı esas alınarak, Çevre Kanunu uyarınca idari para cezası tahakkuk ettirilir.

Londra’da kurulmuş olan Tazminat Fonu’ndan, petrolün sebep olduğu kirlenme zararı için, tankerlerden kaynaklanan petrol kirliliğine ilişkin Milletlerarası Sözleşmeler uyarınca tazminat istenebilir.

Tankerin maliki, kırılmaya üçüncü kişinin kasden yol açtığını ispat ederse, sorumluluktan kurtulabilir.

Kırılmaya, geminin kiracısının ihmali yol açmış olsa bile, kiracıya tazminat istemi yöneltilemez.

Kira sözleşmesinin en az 1 yıl süreli olması gerekir.

Kiracının gemiye Türk Bayrağı çekebilecek kişilerden olması gerekir.

İzin en fazla 2 yıl için verilir.

İzin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından verilir.

Yeni Türk Hukuku’nda bayrağı ve bir sicile kayıtlı olup olmadığı dikkate alınmaksızın tüm gemilerin taşınır niteliğinde olduğu açıklığa kavuşturulmuştur.

Sicile kayıtlı Türk gemileri İcra ve İflas Kanunu bakımından taşınmaz hükmündedir.

Yabancı bayraklı gemiler, bir sicile kayıtlı olmaları halinde Türk Hukuku bakımından taşınmaz sayılırlar.

Bağlama Kütüğü’ne kayıtlı bir gemi, Özel Hukuk açısından taşınır sayılmakla birlikte, İcra Hukuku bakımından taşınmaz niteliğindedir.

Kendi kendine hareket imkânı bulunmadığı için “gemi” sayılmaz.

Özel maksatlı ve özel yapılı olduğundan Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne tescili mümkündür.

Türk Ticaret Kanunu’na göre “gemi” sayıldığı için Millî Gemi Sicili’ne tescil edilebilir.

18 grostondan küçük olması halinde Bağlama Kütüğü’ne kaydı zorunludur.

Bir İngiliz vatandaşının maliki olduğu gezinti teknesi Türk Ticaret Kanunu anlamında Türk gemisi olmadığından Bağlama Kütüğü’ne kaydedilemez.

Denizcilerin dayanışması için kurulan bir derneğin mülkiyetindeki geminin Milli Gemi Sicili’ne tescil edilebilmesi için yönetim organını oluşturan kişilerin tümünün Türk vatandaşı olması gerekir.

Almanya’da yerleşik bir Türk vatandaşına ait 50 grostonluk turistik gezi teknesi Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne tescil edilebilir.

Deniz otobüslerinin maliki olan anonim şirketin tüm hisseleri halka arz edilirse Milli Gemi Sicili’nden terkin edilmeleri gerekir.

Gemi yolculuk sırasında devredilirse, o yolculuğun kazancı kural olarak alıcıya aittir.

Gemi üzerindeki mülkiyetin geçişi için zilyetliğin devri gerekmez.

Geminin enkaz haline gelmesi, çevrenin korunmasına ilişkin yükümlülüklere etki etmez.

Sahipsiz bir gemi, yalnızca devlet tarafından sahiplenilebilir.

Alacaklının tazminat istemi Türk Ticaret Kanunu uyarınca bir gemi alacağıdır.

Alacaklı bu alacağa güvence sağlayan kanuni rehin hakkını tescil ettiremez.

Kanuni rehin hakkı, gemi mülkiyetinin kazadan bir hafta sonra üçüncü kişiye devri halinde devam eder.

Alacaklının kanuni rehin hakkı ile gemi üzerinde daha önce kurulmuş gemi ipoteği arasındaki sıralamada gemi ipoteği önceliklidir.