KANUN TARAFINDAN DÜZENLENMEMİŞ SÖZLEŞMELER (ATİPİK VEYA İSİMSİZ SÖZLEŞMELER)

Tarafların yaptıkları sözleşme, hiçbir unsuru itibariyle ya da kısmen kanun hükmüyle düzenlenmemiş olabileceği gibi başka sözleşme tipleri için öngördüğü unsurların kanunun öngörmediği bir tarzda bir araya gelmesi şeklinde de olabilir. Karma Sözleşmeler, Birleşik Sözleşmeler ve Kendine Özgü Yapılı (atipik veya isimsiz sözleşmeler) Sözleşmelerdir.

1 – Kendine özgü yapısı olan (sui generis) sözleşmeler

Bu tür sözleşmelerin unsurları, kısmen veya tamamen kanunun öngördüğü sözleşme tiplerinin hiçbirinde mevcut değildir. Bu sözleşmeler iyi niyet kurallarına ve işlerde yaygın teammüllere göre yorumlanır ve tamamlanırlar. Nitelikleri müsade ettikleri oranda benzedikleri sözleşme tiplerine ilişkin kanun hükümleri uygulanır.Bu tür sözleşmelerden doğan hukuki uyuşmazlıklar özellikle mahkeme içtihatlarıyla tespit edilmiş adet hukukunda bulunur. Bazı durumlarda hakim Medeni Kanunu Madde 1’e dayanarak hukuk yaratır. Bu tür sözleşmeler oldukça fazladır. Bilirkişi ve hakem sözleşmesi, sulh sözleşmesi, tek satıcılık sözleşmesi, factoring, garanti sözleşmesi

2 – Karma sözleşmeler 

Karma sözleşmeler,kanunun çeşitli sözleşme tiplerinde öngördüğü unsurları kanunun öngörmediği bir tarzda bir araya getirmesiyle meydana gelirler. Çeşitleri :

                a – Kombine sözleşmeler :  Taraflardan biri çeşitli tiplere özgü birden fazla edimde bulunma, diğeri ise tek bir edimi yerine getirme altına girer ve bu çoğunlukla para ödeme borcudur. Hastaneye kabul sözleşmesi, otelcilik sözleşmesi.

                b – Çifte tipli sözleşmeler :  Değişik sözleşme tiplerine ait edimler birbiriyle mübadele ilişkisi içindedirler. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, kira karşılığı ders verme, tamirat karşılığı bir dairede para ödemeden oturma

                c – Çeşitli tiplere ait unsurların birbirine karıştığı sözleşmeler : Bu sözleşmelerde taraflardan biri veya her ikisi fonksiyon (değer) itibariyle değişik sözleşme tiplerine ait asli edimleri ayrılmaz bir bütün halinde homojen bir yapı içinde taahhüt etmektedir. Bunların klasik örneğini, karma bağışlama teşkil eder. Ancak, karma bağışlamada, ivazlı ve ivazsız sözleşmelere ait bütün şartların gerçekleşmesi gerekir.

                d – Kendisine yabancı yan edimleri ihtiva eden sözleşmeler : Bu sözleşmelerde asli edimler kanunda düzenlenmiş bir sözleşme tipine ait olmakla beraber, başka bir kanuni sözleşme tipine ait yan yükümler de üstlenilmektedir. Isıtılması ev sahibine ait bir daire kiralanması, montaj kaydıyla satış, bakım kaydıyla kira … gibi.

3 – Bileşik Sözleşmeler 

Birleşik Sözleşmeler, hukuki nitelik ve vasıfları birbirinden ayrı ve bağımsız olan sözleşmelerin,tarafların serbest iradeleriyle birbirine bağlı duruma sokulmasıyla oluşturulur. Bu birleştirme ancak ortak bir amaç etrafında toplanmış ve kendilerine özgü vasıfları değişmeden birbirine bağlanmışsa birleşik sözleşmeden bahsedilir.

Bu yazımızda Atipik veya isimsiz sözleşmeler anlatmaya çalıştık. Faydalı olması dileğiyle..

Daha Fazlası İçin —-> İsimli Sözleşmeler – İsimsiz Sözleşmeler