Çalışma Süreleri
İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’ne göre; çalışma süresi, işçinin işte geçirdiği süredir. Sürenin çalışma süresi sayılabilmesi için işçinin fiilen çalışıyor olması gerekmez. İş Kanunu’nun 66. maddesinin 1. fıkrasında yazılı süreler çalışma süresinden sayılır. Buna göre, aşağıdaki süreler çalışma süresinden sayılır:
- Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler,
- İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler,
- İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler,
- İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler,
- Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler,
- Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.
Fakat, işin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz. Dolayısıyla, araçlarda geçen sürenin çalışma süresinden sayılabilmesi için, yapılan işin niteliği, topluca götürülüp getirilmeyi gerektiriyor olmalıdır. Başka bir ifadeyle, iş; yol yapımı, direk dikimi, kanal yapımı, boru döşenmesi gibi, yapıldıkça ilerleyen nitelikte olmalı ve ayrıca işin yapıldığı yer işçilerin oturdukları yerden uzakta bulunmalıdır. İşçilerin oturdukları yerden uzak olmakla birlikte, fabrika, atölye gibi sabit bir işyerinde çalışan işçilerin topluca götürülüp getirilmeleri sosyal yardım niteliğindedir ve bu sebeple yolda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz. Ayrıca, ara dinlenmeleri (örneğin öğle araları ve sigara molaları) çalışma süresinden sayılmaz.
Ragıp Karakuş, “İş Hukuku Ders Notu”, s. 75, www.ragipkarakus.com (19.09.2021).
