Anayasa mahkemesi birincil olarak anayasal hukukla uğraşan yüksek mahkemedir. Temel yetkisi, işleme sokulması düşünülen veya işleme sokulan yasaların, veya bazı temel yasama uygulamalarının ilgili ülkenin anayasasıyla bağdaşıp bağdaşmadığının tespitidir. Bazı ülkelerde bu şekilde adlandırılmayan; fakat yine aynı görevi yürüten çeşitli mahkemeler de mevcuttur.
Anayasa Mahkemeleri asıl görev olarak yasaların, Anayasaya uygunluğunu denetler. Anayasa Mahkemeleri genel olarak üç tür denetim yaparlar.
- Şekil: Dilbilim, imlâ, noktalama, yazım kuralları…
- Usul: Yasalaştırma süreci, toplantı ve karar yeter sayılarına doğru uyulup uyulmadığı vs…
- Esas: İçerik ve amaç, maddenin özü…
Kimi durumlarda Şekil ve Usul aynı başlık altında değerlendirilir. Örneğin Türkiye’de Anayasa Mahkemesinin yapabileceği denetim Usul Denetimi ve Esas denetimi olarak öngörülmüştür.
Anayasa mahkemesi bulunan ülkeler
Arnavutluk
Almanya
Angola
Avusturya
Azerbaycan
Başkurdistan
Belarus
Belçika
Bosna Hersek
Bulgaristan
Çek Cumhuriyeti
Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Şili
Kolombiya
Hırvatistan
Ekvador
Mısır
Fransa
Gürcistan
Yunanistan
Endonezya
Ermenistan
İran
İtalya
Ürdün
Kosova
Kırgızistan
Letonya
Litvanya
Macaristan
Moldova
Moğolistan
Myanmar
Peru
Polonya
Portekiz
Romanya
Rusya
Sırbistan
Slovakya
Slovenya
Güney Afrika
Güney Kore
İspanya
Tayvan
Tayland
Türkiye
Uganda
Ukrayna
