KUSUR YETENEĞİ=İSNAD YETENEĞİ
İsnat Yeteneği: Bir fiilin, o fiili işleyen faile yüklenebilmesi için failde bulunması gereken özelliklerin tümü
İSNAT YETENEĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1.Yaş
0 – 12 yaş / ceza ehliyeti yok. kusur yeteneği yok
12 – 15 yaş / bunların temyiz kudreti olup olmadığına bakılır.
15 – 18 yaş / ayırt etme gücü varsa indirilir, yoksa ceza verilmez.
2.Sağırlık ve Dilsizlik
| a. | 0– 15 | arasındakilerin ceza ehliyeti yok. | |
| b. | 15–18 | Bunların temyiz kudreti olup olmadığına bakılır. | |
| c. | 18–21 | . | ayırt etme gücü varsa indirilir, yoksa ceza verilmez. |
İsnat yeteneği ile irade ile hareket edebilme aynı şey mi? Hayır
Örn: 20 yaşında T. Kudreti var. Uyurgezer mayosuyla kızların bulunduğu bara 3 ‘te giriyor.
Suç teşkil etmemesi iradesi ile hareket edememesindendir. Örn: Sara hastası – irade dışı.
- Fiili işlediği sırada onbeş yaşını doldurmamış çocuk hakkında Kabahatler Kanunu kapsamında öngörülen idarî para cezası uygulanama(KK. m.11/1)
Suçun işlenilmesi sırasındaki ya daha önceki akıl hastalığıdır. 2’e ayrılır.
Tam akıl hast: Deli, temyiz K. Yok – cezasızlık sebebidir.
Kısmi akıl hast: İradesini ciddi şekilde etkileyen bir akıl hastalığı varsa – ceza indirim sebebi
4.Sarhoşluk
Cezai sorumluluğu ortadan kaldırması için gayri ihtiyarı olması lazım. Yani bilerek sarhoş olmama hali söz konusu olmalı.
Aslında Özgür Hareket: Eğer bir hareket sebebinde özgürse, irade ortadan kalkmış olsa bile sorumluluk tamdır.
Örn: Ahmet’in arabasıyla 40 saatlik yola düğüne gidiyorsunuz. Ahmet arabayı kimseye vermiyor. Kaza oldu. Ahmet hariç herkes öldü. Uyumuş. Tam sorumluluk.
Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişi hakkında Kabahatler Kanunu kapsamında öngörülen idarî para cezası uygulanmaz.(KK. m. 11/2)
Not: Şimdiye kadar anlatılanlar kusur yeteneğini etkileyen temel faktörlerdir. Bunların dışında zaruret hali, cebir, şiddet, tehdit gibi kusurluluğu etkileyen başka faktörler de vardır.
Ceza Hukuku (Genel) Diğer Ders Özetleri İçin Tıklayınız.
