Kısa Çalışma
1. Genel Olarak
Kısa çalışmaya ilişkin düzenlemeler İş Kanunu’nda değil, İşsizlik Sigortası Kanunu’nda yapılmıştır. Dolayısıyla, kısa çalışmaya ilişkin hükümler sadece İşsizlik Sigortası Kanunu hükümlerine göre sigorta kapsamında çalışan işçiler hakkında uygulanır. Kısa çalışma sadece işverenin genel ekonomik kriz, sektörel veya bölgesel kriz ve zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak önemli ölçüde azaltılması ya da işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması hallerinde söz konusu olur.
Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Yönetmeliğe göre, kısa çalışma, 3 ayı geçmemek üzere; işyerinde uygulanan çalışma süresinin, işyerinin tamamında veya bir bölümünde geçici olarak en az 1/3 oranında azaltılmasını veya en az 4 hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulmasıdır. Örneğin haftalık çalışma süresi 45 saatse, 15 saat kısa çalışmadır.
2. Kısa Çalışma Ödeneği
Kısa çalışma halinde İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenir. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekir. Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez. Kısa çalışma ödeneğinin süresini 6 aya kadar uzatmaya ve işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Ragıp Karakuş, “İş Hukuku Ders Notu”, s. 81, www.ragipkarakus.com (19.09.2021).