İDARENİN YÜRÜTME ORGANI TARAFINDAN DENETLENMESİ
A) Cumhurbaşkanı tarafından denetlenmesi:
Cumhurbaşkanı bu yetkisini “Devlet Denetleme Kurulu” aracılığıyla kullanır. DDK 9 üyeden oluşur. Bu üyeler yüksek öğreniminden sonra 12 yıl devlet hizmetinde çalışmışlardır. Cumhurbaşkanınca atanırlar. 2 yılda bir kurul üyelerinin 1/3’i yenilenir. Başkanı üyeler arasından Cumhurbaşkanı seçer, başkanın görev süresi 2 yıldır. Kurul üye sayısının çoğunluğu ile toplanır, katılanların çoğunluğu ile karar alır. Kurul raporları Cumhurbaşkanının onayı alındıktan sonra Başbakanlığa gönderilir. DDK;
- Tüm kamu kuruluşlarında,
- sermayenin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta,
- Kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında,
- Kamuya yararlı dernek ve vakıflarda her türlü inceleme, denetleme ve araştırma yapar. Ancak TSK ve YARGI organları DDK’nın görev alanı dışındadır. TBMM de kurulun denetimi altında değildir.(Açıkça belirtilmese de)
B) Cumhurbaşkanı Tarafından Denetlenmesi:
CB Bakanlar kurulu üzerinde denetim yetkisine sahiptir.
- Bütün kamu kurum ve kuruluşları
- KİT’ler
- Kamu kurum ve kuruluşları ile KİT’lerin iştirak ve ortaklıkları
- Meslek kuruluşları
- Vakıf, dernek, kooperatif
gerektiğinde, imtiyazlı şirketlerle özel kuruluşları da mali yönden denetleyebilir.
* Kamu Görevlileri Etik Kurulu: Başbakanlık bünyesinde 1 başkan ve 11 üyeden oluşur. Tamamı kanunda gösterilen kişiler arasından Bakanlar Kurulu tarafından seçilip atanırlar. Kurulun tüzel kişiliği yoktur. Cumhurbaşkanı, TBMM üyeleri, Bakanlar Kurulu üyeleri, TSK, Yargı mensupları, Üniversiteler kurulun görev alanına girmez. Kurul, kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik davranış ve ilkelerini hazırlayacağı yönetmelikle belirler. Etik değerlerin ihlal edildiği iddiasına inceler, gerekli makama bildirir. En az genel müdür ve eşiti seviyedeki görevliler hakkında kurula başvurulabilir. Kurul incelemesini 3 ay içinde sonuçlandırır. Bağlayıcı karar alma yetkisi yoktur. Yargıya intikal etmiş konularda kurula başvuru yapılamaz.
