İade Talebi İleri Sürülemeyen Durumlar

1.  Borçlanılmamış Şeyin İfası

TBK  m.  78  (1)  hükmüne  göre,  “Borçlanmadığı  edimi  kendi  isteğiyle  yerine  getiren kimse, bunu ancak, kendisini borçlu sanarak yerine getirdiğini ispat ederse geri isteyebilir”.

2.  Hukuka ve Ahlaka Aykırı Amaçla Yapılan Kazandırmalar

TBK  m.  81  hükmüne  göre,  “Hukuka  veya  ahlaka  aykırı  bir  sonucun  gerçekleşmesi amacıyla  verilen  şey  geri  istenemez.  Ancak,  açılan  davada  hâkim,  bu  şeyin  Devlete mal edilmesine karar verebilir”. Bu hükme göre ahlaka ya da hukuka aykırı bir amaçla verilen şeyin iadesi istenemeyecektir. Bunun yanı sıra hakim takdir yetkisini kullanarak malı davalıda da bırakmayıp, Devlet’e mal edilmesine karar verebilir.

3.  Zamanaşımına Uğramış Borcun İfası

TBK  m.  78(2)  hükmüne  göre,  zamanaşımına  uğramış  bir  borcun  ifası  üzerine  iade istenemez. Borçlu zamanaşımı def’ini yanılarak ileri sürmemiş ya da yanılarak ifada bulunmuş  olsa  da,  zamanaşımına uğramış borç geçerli bir borç olacağından, iade talep edilemez.

4.  Ahlaki Görevin İfası

TBK m. 78(2) hükmüne göre, ahlaki bir görevin ifası üzerine iade istenemez. Bu durumda kanun koyucu ahlaki bir görevin ifasında ortada bir borç bulunmamasına rağmen iade talep edilebilmesini yerinde görmemiştir.

5.  Diğer Eksik Borçların İfası

TBK m. 605(2) hükmüne göre, “Kumar ve bahis borcu için isteyerek yapılan ödemeler geri alınamaz. Ancak, kumar veya bahsin usulüne göre yürütülmesi beklenmedik olayla veya diğer tarafın fiiliyle engellenmişse ya da diğer taraf kumar veya bahse hile karıştırmışsa, isteyerek yapılan ödeme geri alınabilir”. Kumar ve bahisten doğan borcu yanılarak ifa eden kişi, iade talebinde bulunamaz. Benzer şekilde evlenme simsarlığından doğan borcun ifası halinde, iade talep edilemez.

Ancak diğer taraf kumar ve bahse hile karıştırmışsa yapılan ödemenin iadesi istenebilir.

Uygulamamızı İndirerek Testlere, Pratiklere, Ders Notlarına, Özetlere Ulaşabilirsiniz.