HUKUKİ FİİLLER
Hukuki fiil: Hukuk düzeninin kendisine hukuki sonuç bağladığı iradi fiile denir.
Hukuka aykırı fiil: Haksız fiil ve borca aykırılık olmak üzere ikiye ayrılır.
Hukuka uygun fiil: Hukuk düzeninin onayladığı ve kendilerine hukuki sonuç bağladığı fiillerdir. Üçe ayrılır:
1. İrade açıklamaları: İradeyi açığa vuran, dış dünyaya bildiren fiillerdir.
a. Hukuki işlemler: Bir veya daha çok kişinin, hukuk düzeninin sınırları içinde hukuki sonuç doğurmaya, yani bir hakkı veya hukuki ilişkiyi kurmaya, değiştirmeye ya da ortadan kaldırmaya yönelmiş irade açıklamasına denir. Hukuki işlemlerde irade doğrudan hukuki bir sonucun doğmasına yöneldiği, hukuki sonuç irade beyanının içeriğini oluşturduğu ve beyan sahibi tarafından bu sonuç istendiği için hukuk düzeni beyana bu sonucu bağlamıştır.
b. Hukuki işlem benzeri fiiller: İrade mutlaka bir hukuki sonuç doğurmak için açıklanmamıştır. Hukuk düzeninin öngördüğü sonuç, irade açıklamasının içerik ve konusunu oluşturmamaktadır Hukuki sonuç iradenin değil, hukuk düzeninin öngördüğü sonuçtur. En tipik örneği ihtardır. Alacaklı ihtarın hukuki sonuçlarını istememektedir, sadece borcun ifasını istemektedir.
c. Maddi fiiller: Hukuk düzeninin fiile bağladığı hukuki sonuç, irade açıklamasına değil, maddi sonuca yönelmiştir. Maddi fiilde bulunan kişinin fiil ehliyetine sahip olması şart değildir.
2. Bilgi açıklamaları: Bir kişinin bir olay veya bir konu ya da bir olayın varlığı hakkında bir görüş, fikir, bilgi beyan etmesidir. Örneğin borcu ikrar, bildirme ve ihbarlar gibi.
3. Duygu açıklamaları: Hukuki bir sonuca yönelmediği için hukuki bir işlem değildir. Kanun duygu açıklamalarından yalnız birine hukuki sonuç bağlamıştır. Bu da aftır. Eşlerden birinin, zina yapan veya hayata kasteden ya da pek kötü davranışta bulunan diğer eşi affetmesi, mirastan yoksunlukta mirasbırakanın mirasçısını affetmesi örnek gösterilebilir.
