Kiracı ve ev sahibi arasındaki ilişkiler zaman zaman uyuşmazlıklara yol açabilir. Bu tür durumlarda sıkça karşılaşılan sorulardan biri de “Ev sahibim kira kontratını tek taraflı feshedebilir mi?” sorusudur. Bu makalede, Türk Borçlar Kanunu kapsamında kira sözleşmesinin feshi konusunu hem ev sahibi hem kiracı açısından değerlendiriyoruz.
Kira Kontratı ve Hukuki Dayanak
Kira ilişkileri 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 299 ve devamı maddeleriyle düzenlenmiştir. Bu kanuna göre, taraflar kira süresince karşılıklı yükümlülüklere sahiptir. Ev sahibi (mal sahibi) konutun kullanım hakkını kiracıya verirken, kiracı da kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Kira sözleşmesi tarafların rızasıyla yapılmışsa, kural olarak tek taraflı feshedilemez.
Ev Sahibinin Kira Sözleşmesini Feshetme Hakkı Var mı?
Ev sahibinin kira sözleşmesini tek taraflı feshetmesi ancak kanunen belirlenen bazı özel şartlar altında mümkündür. Bu şartlar:
1. Kiracının Tahliye Sebebi Oluşturması
-
Kiracının kira bedelini ödememesi,
-
Eve zarar vermesi,
-
Komşulara rahatsızlık vermesi gibi durumlarda ev sahibi, yazılı ihtarla sözleşmeyi sonlandırabilir.
2. Kiralananı Kendisi veya Yakını İçin Kullanma Zorunluluğu
Ev sahibi, kendisi, eşi, çocuğu veya bakmakla yükümlü olduğu biri için konutu fiilen kullanma ihtiyacı duyuyorsa, kira süresi sonunda tahliye talep edebilir. Ancak bunun için mahkeme kararı gereklidir.
3. Yeniden İnşa veya Esaslı Onarım Gerekmesi
Evin büyük bir tadilata ya da yeniden inşaya ihtiyacı varsa ve bu süreçte evde oturmak mümkün değilse, ev sahibi bu durumu gerekçe göstererek sözleşmeyi feshedebilir.
4. On Yıllık Uzama Süresinin Bitimi
Kiracı, kira sözleşmesinin bitiminden sonra her yıl otomatik olarak uzama yaşar. Ancak 10 yıl uzama sonunda ev sahibi, hiçbir gerekçe göstermeksizin, 3 ay önceden bildirimde bulunmak kaydıyla sözleşmeyi feshedebilir.
Ev Sahibi Kontratı Keyfi Olarak Feshedebilir mi?
Hayır. Ev sahibi keyfi sebeplerle kira kontratını feshedemez. Fesih ancak kanunda belirtilen haklı nedenler varsa mümkündür. Aksi halde, kiracının tahliyesi yasal değildir ve kiracı, bu durumda yasal yollara başvurarak hakkını arayabilir.
Kiracının Hakları
Kiracı, haksız tahliye taleplerine karşı şu haklara sahiptir:
-
Noter kanalıyla yapılan fesih bildirimi varsa, itiraz edebilir.
-
Dava açılması durumunda savunma yapabilir.
-
Haklı olduğu takdirde, ev sahibine karşı manevi ve maddi tazminat talebinde bulunabilir.
Sonuç
Ev sahipleri kira kontratını tek taraflı ve keyfi bir şekilde feshedemez. Fesih hakkı, ancak Türk Borçlar Kanunu’nda belirtilen istisnai durumlarda ve çoğu zaman mahkeme kararıyla mümkündür. Kiracılar da bu konuda bilinçli olmalı ve hukuki haklarını iyi bilmelidir.
