Bölge İdare Mahkemesinin Organları Nelerdir?

- Okuma süresi: 4dk, 6sn

Bölge İdare Mahkemesinin Organları

a) Başkanlar Kurulu: Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu, bölge idare mahkemesi başkanı ile daire başkanlarından oluşur (2576 s. K. m. 3C/1). Bölge idare mahkemesi başkanının bulunmadığı hallerde kurula daire başkanlarından en kıdemli olan başkanlık eder (m. 3C/2). Daire başkanının mazereti hâlinde, o dairenin en kıdemli üyesi kurula katılır (m. 3C/3). Başkanlar Kurulu eksiksiz toplanır ve çoğunlukla karar verir. Oyların eşitliği hâlinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır (m. 3C/6).

Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır (m. 3C/4):

▶ Daireler arasında çıkan iş bölümü uyuşmazlıklarını karara bağlamak,
▶ Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması hâlinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi hâlinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek,
▶ Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.

b) Daireler: Bölge idare mahkemelerinde biri idare diğeri vergi olmak üzere en az 2 daire bulunur. Gerekli hâllerde dairelerin sayısı, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Kurulunca artırılıp azaltılabilir (m. 3/2). Dairelerde 1 başkan ile yeteri kadar üye bulunur (m. 3/3). Her daire, 1 başkan ve 2 üyenin katılımıyla toplanır. Görüşmeler gizli yapılır, kararlar çoğunlukla verilir (m. 3F/1). Hukuki veya fiili nedenlerle bir daire toplanamazsa, bölge idare mahkemesi başkanının kararıyla diğer dairelerden; bu da mümkün olmazsa, Hâkimler ve Savcılar Kurulunca diğer bölge idare mahkemelerinden yetkili olarak görevlendirilen üyelerle eksiklik tamamlanır (m. 3F/2). Daire başkanının hukuki veya fiili nedenlerle bulunamaması hâlinde dairenin en kıdemli üyesi daireye başkanlık yapar (m. 3F/3).
Bölge idare mahkemesi dairelerinin görevleri şunlardır (m. 3D/1):
▶ İlk derece mahkemelerince verilen ve istinaf yolu açık olan nihai kararlara karşı yapılan istinaf başvurularını inceleyerek karara bağlamak,
▶ İlk derece mahkemelerince yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara karşı yapılan itirazları inceleyerek karara bağlamak,

▶ Yargı çevresi içinde bulunan ilk derece mahkemeleri arasındaki görev ve yetki uyuşmazlıklarını çözmek,
▶ Yargı çevresi içinde bulunan yetkili ilk derece mahkemesinin bir davaya bakmasına fiili veya hukuki bir engel çıktığı veya iki mahkemenin yargı çevresi sınırlarında tereddüt edildiği veya iki mahkemenin de aynı davaya bakmaya yetkili olduklarına karar verdikleri hâllerde; o davanın bölge idare mahkemesi yargı çevresi içinde bulunan başka bir mahkemeye nakline veya yetkili mahkemenin tayinine karar vermek,
▶ Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
İki dairenin görevine ilişkin davalar, ilgili dairenin isteği üzerine o dairelerin birlikte yapacakları toplantıda karara bağlanır. Bu toplantıya daire başkanlarından kıdemli olan katılır ve başkanlık eder. Toplanma ve görüşme yeter sayısı 5’tir. Kararlar oy çokluğuyla verilir. Bu davalar, istemde bulunan ilgili dairenin esas ve karar numaralarını alır (m. 3D/2). Gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak bölge idare mahkemesi daireleri arasındaki iş bölümü, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir (m. 3D/3).

c) Adalet Komisyonu: Her bölge idare mahkemesinde bir bölge idare mahkemesi adalet komisyonu bulunur (m. 3G/1). Komisyon, bölge idare mahkemesi başkanının başkanlığında, Hâkimler ve Savcılar Kurulunca daire başkanları arasından belirlenen 2 asıl üyeden oluşur. Hâkimler ve Savcılar Kurulu ayrıca daire başkan veya üyeleri arasından 2 yedek üye belirler. Başkanın yokluğunda asıl üye olan kıdemli daire başkanı, asıl üyelerin yokluğunda ise kıdemine göre yedek üyeler komisyona katılır (m. 3G/2). Komisyon eksiksiz toplanır ve çoğunlukla karar verir (m. 3G/3).

d) Müdürlükler: Bölge idare mahkemesi başkanlığında, dairelerinde ve adalet komisyonunda yeterli sayıda yazı işleri müdürlüğü ve idari işler müdürlüğü ile ihtiyaç duyulan diğer müdürlükler kurulur (m. 3H/1). Her müdürlükte bir müdür ile yeterli sayıda memur bulunur (m. 3H/2).