MUHASEBE İŞLEMLERİNDE ÇİFT TARAFLI KAYIT YÖNTEMİ

Muhasebe işlemleri tek yönlü olamayacağı için her işlem en az iki hesaba yazılır. Bu hesaplardan biri borçlanırken diğeri alacaklanır. Borçlanan hesap ya da hesapların tutarı ile alacaklanan hesap veya hesapların tutarı birbirine eşittir. Tüm hesapların borçlu taraflarının toplamı ile alacaklı taraflarının toplamı eşittir. Bütün bu eşitliğin sağlanabilmesi içinde gerekli olan temel kurallar şunlardır (Küçüksavaş, 1995, s.69).

• 1) Parasal olarak aktif hesaplardan birinin artması, diğerinin eşit tutarda azalması,
• 2) Hem aktif, hem pasif hesaplarda eşit olarak parasal tutar anlamında artış olması,
• 3) Hem aktif, hem pasif hesaplarda eşit olarak parasal tutar anlamında azalış olması,
• 4) Parasal olarak pasif hesaplardan birinin artması, diğerinin de eşit tutarda azalması.

Bu kuralların doğru çalışmasındaki ilk adım olan yevmiye kaydında da durum aynıdır. Bu yevmiye kaydına biri borçlu biri alacaklı olmak üzere en az birer hesap yazılır. Bir aktif hesaba para girişi olduğu zaman hesap yevmiye kaydının borç tarafına yazılır. Bir aktif hesaptan para çıkışı olduğu zaman hesap yevmiye kaydının alacak tarafına yazılır.

Bir pasif hesaba para girişi olduğu zaman hesap yevmiye kaydının alacak tarafına yazılır. Bir pasif hesaptan para çıkışı olduğu zaman da hesap yevmiye kaydının borç tarafına yazılır.