Hâkimin Takdir Yetkisi – TMK 4
Hâkimin takdir yetkisini ne şekilde kullanacağı TMK 4. maddede belirtilmiştir. Buna göre: “Kanunun takdir yetkisi tanıdığı veya durumun gereklerini ya da haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiği konularda hâkim, hukuka ve hakkaniyete göre karar verir.” olarak tanımlanmıştır.
Takdir yetkisinin hangi alanlarda kullanılacağı kanunda belirlidir.
Kanun metninde:
- Hakkaniyet,
- Münasip,
- Tedbirler,
- Haklı Sebep,
- İşin Mahiyeti İcabı gibi ifadelerin geçtiği yerlerde bu yetkiden bahsedilir.
Takdir Yetkisinin Özellikleri
- Hâkim takdir yetkisini ancak bu yetki kendisine kanunla verildiği hallerde kullanabilir.
- Hâkime takdir yetkisi tanındığı hallerde hâkim bu yetkiyi kullanmak zorundadır.
- Hâkime takdir yetkisi tanınıp tanınmadığını hâkim kanun maddesini yorumlayarak anlar.
- Hâkimin takdir yetkisi Yargıtay’ın denetimine tabidir.
- Hâkim takdir yetkisi kullanırken somut olayın özelliklerini dikkate alarak objektif ve kanunun amacına uygun bir çözümleme getirmelidir.
- Hâkime takdir yetkisi kural içi boşluk varsa söz konusu olur. Yani kural içi boşluk durumunda hâkim takdir yetkisini kullanır.
