1982 Anayasası, Türkiye’nin yürürlükteki anayasasıdır. 7 Kasım 1982 tarihinde kabul edilmiş ve 9 Kasım 1982 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anayasa, Türkiye Cumhuriyeti’nin temel hukuk belgesidir ve devletin yönetim şeklini, temel hak ve özgürlükleri, yargı sistemi ve devlet organlarının görevlerini düzenler.
1982 Anayasası’nın özellikleri şunlardır:
- Cumhurbaşkanlığı Sistemi: Anayasa, Türkiye’nin yönetim şeklini Cumhurbaşkanlığı Sistemi olarak belirler. Buna göre, Cumhurbaşkanı, devletin başıdır ve yürütme yetkisini kullanır.
- Yasama Organı: Anayasa, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni (TBMM) yasama organı olarak belirler. TBMM, kanun yapma ve denetleme yetkisine sahiptir.
- Yargı Sistemi: Anayasa, Türkiye’deki yargı sistemi ve mahkemelerin yetkilerini belirler. Yargı bağımsızlığı ilkesi, anayasada korunmaktadır.
- Temel Hak ve Özgürlükler: Anayasa, Türkiye’deki temel hak ve özgürlükleri korur. Özgürlüklerin sınırlandırılması ise ancak anayasada belirtilen hallerde mümkündür.
- Siyasi Partiler: Anayasa, siyasi partilerin kuruluşunu ve faaliyetlerini düzenler. Siyasi partiler, anayasaya uygun olarak faaliyet gösterirler.
- Devletin Temel Nitelikleri: Anayasa, Türkiye’nin laik, demokratik, sosyal bir hukuk devleti olduğunu belirtir. Bu nitelikler, anayasada yer alan diğer maddelerle birlikte devletin yönetim şeklini belirler.
Sonuç olarak, 1982 Anayasası, Türkiye’nin temel hukuk belgesidir ve devletin yönetim şeklini, temel hak ve özgürlükleri, yargı sistemi ve devlet organlarının görevlerini düzenler. Anayasa, Türkiye’nin laik, demokratik, sosyal bir hukuk devleti olduğunu belirtir ve siyasi partilerin kuruluşunu ve faaliyetlerini düzenler.
