Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Türkiye’de çalışanların sağlık hizmetleri almasını sağlamak ve emeklilik gibi sosyal güvenceleri oluşturmak amacıyla faaliyet gösteren bir kurumdur. Çalışanlar, sigortalı olarak çalıştıkları her ay, belirli bir oranda SGK primini ödemekle yükümlüdürler. Ancak, bazen SGK primlerinin eksik yatırılması gibi durumlar yaşanabilir. Bu durumda, primlerinin eksik yatırıldığını fark eden bir sigortalının aklına gelen ilk soru, “SGK primlerim eksik yatırılmış, itiraz edebilir miyim?” olacaktır. Bu yazıda, eksik yatırılan SGK primlerine karşı nasıl bir itirazda bulunabileceğinizi ve bu süreçle ilgili bilmeniz gereken temel bilgileri ele alacağız.
1. SGK Primleri Nedir?
SGK primleri, bir çalışanın maaşından kesilen ve işvereni tarafından SGK’ya ödenen ücretlerdir. Bu primler, çalışanların sosyal güvenlik hizmetlerinden (sağlık hizmeti, emeklilik maaşı, iş kazası sigortası vb.) yararlanabilmesini sağlar. Aynı zamanda, işsizlik sigortası primleri ve kısa çalışma ödeneği gibi desteklerin de SGK primleriyle ilişkilendirilen ödemeler olduğunu unutmamak gerekir.
2. SGK Primlerinin Eksik Yatırılması Durumu
SGK primlerinin eksik yatırılması, çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir. Bu eksiklikler, işverenin kasıtlı olarak prim ödememesi veya yanlış bir ödeme yapması gibi durumlar olabilir. SGK primleri eksik yatırıldığında, bu durum sigortalının ilerideki emekliliğini, sağlık hizmetlerini ve diğer sosyal güvenlik haklarını olumsuz etkileyebilir.
Eksik Prim Ödemesinin Nedenleri:
-
İşverenin Hatalı veya Eksik Prim Ödemesi: Çoğu zaman işverenler, çalışanlarının primlerini tam olarak ödememektedir. Bu durum, çoğunlukla farkında olmadan yapılan hatalar ya da kasıtlı eksik ödemeler sonucu meydana gelir.
-
Yanlış Kayıtlar ve Hesaplamalar: SGK’ya bildirilen primler yanlış hesaplanabilir ya da işveren yanlış kayıtlar yapabilir. Bu tür hatalar da eksik prim yatırılmasına yol açabilir.
-
Bordro Hataları: İşverenin bordroda eksik gösterdiği ücret üzerinden prim ödemesi yapması nedeniyle eksik ödeme yapılabilir.
3. SGK Primlerinin Eksik Yatırıldığını Nasıl Anlarsınız?
SGK primlerinin eksik yatırıldığını fark etmek için düzenli olarak SGK hizmet dökümünüzü kontrol etmeniz gerekmektedir. E-Devlet üzerinden erişebileceğiniz hizmet dökümünde, yatırılan prim gün sayısı, ödenen prim miktarı ve diğer sigorta bilgileri yer alır. Eğer primlerinizin eksik yatırıldığını düşünüyorsanız, bu bilgiyi dikkatlice kontrol ederek hatalı bir durum olup olmadığını belirleyebilirsiniz.
SGK Hizmet Dökümünü Kontrol Etmek:
-
e-Devlet Üzerinden Sorgulama: www.turkiye.gov.tr adresinden SGK hizmet dökümünü görüntüleyebilirsiniz. Burada, hangi tarihlerde ne kadar prim ödendiğini ve hizmet sürelerini detaylı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
-
Bordro Kontrolü: Çalıştığınız iş yerinden aldığınız maaş bordrosu üzerinde, ödenen primlerin belirtilip belirtilmediğini kontrol edebilirsiniz.
4. SGK Primlerinin Eksik Yatırılmasına Karşı İtiraz Etme Hakkı
SGK primlerinin eksik yatırıldığını fark ettiğinizde, buna karşı itiraz etme hakkınız bulunmaktadır. Ancak, eksik prim ödemesinin düzeltilmesi için belirli bir süreç izlenmesi gerekmektedir.
İtiraz Edilecek Durumlar:
-
İşveren Tarafından Prim Ödemesinin Eksik Yapılması: İşveren, çalışanının maaşından gerekli SGK primlerini kesmemiş veya eksik kesmişse, işverenle iletişime geçerek durumu düzeltebilirsiniz.
-
Prim Ödeme Süresi Hataları: İşveren, ödeme yapılması gereken sürede ödeme yapmamış ya da geç ödemişse, bu durumu itiraz edebilirsiniz.
-
SGK Sisteminde Hata: SGK sisteminde meydana gelen bir hata sonucu primlerin eksik yatırıldığı durumlarda da SGK’ya itiraz edebilirsiniz.
İtiraz İçin İzlenecek Yollar:
-
İşverenle Görüşme: İlk olarak, işvereninizle görüşerek primlerin eksik yatırıldığına dair durumu belirtin. Bu hata işverenin sorumluluğunda olduğunda, işverenin düzeltme yapması gerekir.
-
SGK’ya Başvuru: Eğer işverenle anlaşmazlık yaşanırsa veya sorun çözülmezse, eksik prim yatırımı ile ilgili SGK’ya başvurabilirsiniz. SGK’nın il müdürlüklerine başvurarak, primlerinizin eksik yatırıldığına dair bir dilekçe yazabilir ve durumu düzeltmelerini talep edebilirsiniz.
-
E-Devlet Üzerinden Düzeltme Talebi: Eğer SGK sisteminde bir hata olduğunu düşünüyorsanız, e-Devlet üzerinden SGK’ya başvurarak düzeltme talebinde bulunabilirsiniz.
-
İdari Başvuru ve Hukuki Yollar: Eğer SGK ile anlaşmazlık yaşanırsa ve hak kaybı söz konusu olursa, idari başvuruların ardından hâkim kararı ile durumu çözebilirsiniz. Ayrıca, mahkeme yoluyla da haklarınızı arayabilirsiniz.
5. Eksik Yatırılan Primlerin Düzeltme Süreci
İtirazda bulunmanız sonrasında, SGK eksik yatırılan primlerin düzeltilmesi için bir işlem başlatacaktır. İşlem sonucunda eksik yatırılan primler tamamlanacak ve sigortalı kişinin hakkı olan sosyal güvenceler sağlanacaktır. Ancak, primlerin eksik yatırılmasından kaynaklanan kayıpların, gelecekteki emeklilik maaşı gibi uzun vadeli etkileri olabilir. Bu nedenle, primlerinizin eksik yatırıldığını fark ettiğinizde mümkün olan en kısa sürede durumu düzeltmek önemlidir.
Sonuç
SGK primlerinin eksik yatırılması, sosyal güvenlik haklarınızı etkileyebilir ve emeklilik sürecinizde sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Ancak, bu duruma karşı itiraz etme hakkınız bulunmaktadır. İşvereninizle iletişime geçerek primlerinizi düzelttirebilir veya SGK’ya başvurarak gerekli düzeltmeleri yaptırabilirsiniz. Unutmayın, SGK primlerinin eksik ödenmesiyle ilgili zamanında başvuru yaparak, haklarınızı koruyabilir ve gelecekteki mağduriyetlerin önüne geçebilirsiniz.
