Hüküm Uyuşmazlığı

Adli ve idari yargı mercileri tarafından, görevle ilgili olmaksızın kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş, aynı konuya ve sebebe ilişkin, taraflarından en az biri aynı olan ve kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanaksız bulunan hallerde hüküm uyuşmazlığının varlığı kabul edilir (m. 24/1).

Hüküm uyuşmazlığı çıkarmanın şartları şunlardır:

• Kararların İki Ayrı Yargı Kolundan Verilmesi: Hüküm uyuşmazlığından söz edilebilmesi için iki ayrı yargı kolundaki mahkemeler tarafından verilmiş kararların bulunması gerekir. Aynı yargı kolundaki mahkemeler tarafından verilmiş kararlara ilişkin uyuşmazlık duruma göre ya bölge idare mahkemesinde ya da Danıştayda çözülür.
• Kararların Adli ve İdari Yargı Mercileri Tarafından Verilmiş Olması: Hüküm uyuşmazlığına konu kararlar, adli ve idari yargı mercilerince verilmiş olmalıdır. Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu kararları, hüküm uyuşmazlığına konu olamaz.
• Kararların Esasa İlişkin ve Kesin Olması: Hüküm uyuşmazlığına konu olacak kararların esasa ilişkin olması gerekir. Usule ilişkin kararlar hüküm uyuşmazlığına konu edilemez. Ayrıca, bu kararların kesinleşmiş olması da gerekir.
• Kararların Konu ve Sebepleri ile Taraflarından En Az Birinin Aynı Olması: Hüküm uyuşmazlığından söz edilebilmesi için söz konusu kararların konu ve sebepleri ile taraflarda en az birinin aynı olması gerekir.
• Hakkın Yerine Getirilmesinin Olanaksız Bulunması: Hüküm uyuşmazlığından söz edilebilmesi için, kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanak-sız bulunmalıdır.

İlgili kişi veya makam Uyuşmazlık Mahkemesine başvurarak hüküm uyuşmazlığının giderilmesini isteyebilir. Bu halde olumsuz görev uyuşmazlığının çıkarılması ile ilgili usul kuralları uygulanır (m. 24/3). Hüküm uyuşmazlıklarında Uyuşmazlık Mahkemesi, anlaşmazlığın esasını da karara bağlar (m. 25/1). Uyuşmazlık Mahkemesi, hüküm uyuşmazlıklarını dosya üzerinde inceleyerek karara bağlar. Gerekli gördüğü hallerde veya istek üzerine tarafları dinleyebilir (m. 25/3).