Zümre Dışı Mirasçılar

- Okuma süresi: 3dk, 46sn

ZÜMRE DIŞI MİRASÇILAR

Eş

İnsanın eşi, kuşak veya akraba olarak ifade edilecek biri değildir. Eş, farklı bir statüdür. Eşi de kanun koyucu haklı olarak mirasçı sıfatına haiz kılmıştır. M.K-m.499 eşin mirasçılığını düzenlemiştir. Acaba nisbi pay mı verecek yoksa çeşitli ihtimallere göre mi düzenleyecek?

Kanun koyucu farklı esaslara göre eş için bir miras payı belirlemiştir. Yani 1. Zümreyle beraber mirasçı olursa, 2. Zümreyle beraber mirasçı olursa, 3. Zümreyle beraber mirasçı olursa ne olacağına ilişkin açıklamalar yapmıştır.

Sağ kalan eş

Madde 499- Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre mirasbırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur:

Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,

Mirasbırakanın ana ve  baba  zümresi  ile  birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,

Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

Eş, 1. Zümre ile mirasçı olursa mirasın ¼’ünü almaktadır. Şunu unutmayın; bu payı mal rejiminden doğan alacağına ek olarak almaktadır.

Evlilik dışı doğan çocuklar:

Bildiğiniz üzere evlilik dışı doğan çocuğun annesi sorgulanmayıp doğumla beraber soybağı kurulmuş oluyor. Hatta evlilik dışı olduğu için doğal olarak velayeti onda oluyor. Miras soybağına bağlı bir sonuç olduğundan anne kayıtsız şartsız mirasçıdır. Keza anne de çocuktan miras alır.

Evlilik dışı hısımlar

Madde 498- Evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar.
Baba bakımından bakarsak, babanın kim olduğu başka usullerle belirleniyor. Hangi usullerle belirleniyor? Tanıma ya da babalık davasıyla belirleniyor. Eğer çocuk, baba tarafından tanınmış ya da dava sonucu babalığa hükmedilmiş ise kanun koyucu m.498’de baba yönünden evlilik içi çocuklar gibi mirasçı olunacağını söylemektedir. Bu, eskiden böyle değildi. Evlilik içi çocuklar tam miras payı alırken evlilik dışı çocuklara daha az miras payı veriliyordu. Bizde Anayasa Mahkemesi 2002’den önce bu düzenlemeyi iptal etti. Yeni kanunda da evlilik dışı çocuklar ile evlilik için çocuklar gibi görülmüştür.

Evlatlık

Evlatlık M.K-m.500’de düzenlenmiştir.

Evlâtlık

Madde 500- Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlâtlığın kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder.
Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı olmazlar.

Maddede evlatlık ve altsoyu denilmektedir. Dikkatinizi çekelim sadece evlatlığın kendisi değil altsoyu da evlat edinene mirasçı olur.

Buradaki miras hakkı tek yönlü bir miras hakkıdır; evlat edinen kişi evlatlığa mirasçı olamamaktadır.

Evlatlığın bir diğer özelliği de kendi biyolojik anne ve babasına da mirasçı olması yani iki anne ve babadan da miras alabilmesidir. Evlatlık tam füru gibi işlem gördüğünden aynı zamanda saklı paylı mirasçıdır.

M.K-m.499-b.3’ten devam edelim;

Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.

Mirasbırakanın 3. Zümresi ile mirasçı olması durumunda dikkat etmemiz gereken bir husus vardır; normalde 3. Zümre mirasçı olduğunda onların altsoylarında bir sınırlama yoktu. Ama sağ kalan eş murisin kuzenlerinin mirasçılığını engellemektedir. Yani sağ kalan eş varsa yasal mirasçılar; büyük anne büyük babalar, amca, hala, dayı, teyze olur. Daha fazla altsoya inilmez.

Miras Hukuku Bazı Ders Özetleri