Varant, borsada işlem gören bir türev araçtır. Varant, bir dayanak varlığı (hisse senedi, döviz, endeks vb.) belirli bir vadeye kadar belirli bir fiyattan alma veya satma hakkı veren bir menkul kıymettir. Yani, yatırımcılar varantları satın alarak bir dayanak varlığı satın alma veya satma hakkına sahip olurlar.
Varantlar, iki türde olabilir: alım varantları ve satım varantları. Alım varantları, bir dayanak varlığı belirli bir tarihe kadar belirli bir fiyattan alma hakkı verirken, satım varantları, bir dayanak varlığı belirli bir tarihe kadar belirli bir fiyattan satma hakkı verir.
Varantların fiyatı, dayanak varlığın fiyatı, vade süresi, faiz oranları, volatilite gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Varantların fiyatı, dayanak varlığın fiyatı artarken artar ve dayanak varlığın fiyatı düşerken azalır.
Örnek vermek gerekirse, bir yatırımcı, bir hisse senedini belirli bir fiyattan satın alma hakkına sahip olmak için bir alım varantı satın alabilir. Diyelim ki, yatırımcı bir hisse senedini 50 TL’den satın alma hakkına sahip olmak istiyor. Bu durumda, yatırımcı bir alım varantı satın alarak hisse senedini 50 TL’den satın alma hakkına sahip olur. Eğer hisse senedi fiyatı 50 TL’nin üzerinde olursa, yatırımcı bu alım varantından kar elde eder. Eğer hisse senedi fiyatı 50 TL’nin altında olursa, yatırımcı bu alım varantından zarar edebilir.
Bir diğer örnek de satım varantlarıdır. Diyelim ki, bir yatırımcı bir hisse senedini belirli bir fiyattan satma hakkına sahip olmak istiyor. Bu durumda, yatırımcı bir satım varantı satın alarak hisse senedini belirli bir fiyattan satma hakkına sahip olur. Eğer hisse senedi fiyatı belirlenen fiyatın altında olursa, yatırımcı bu satım varantından kar elde eder. Eğer hisse senedi fiyatı belirlenen fiyatın üzerinde olursa, yatırımcı bu satım varantından zarar edebilir.
Varantlar, yatırımcılara farklı risk ve getiri seçenekleri sunar ve portföylerini çeşitlendirmelerine yardımcı olur. Ancak, varantların fiyatları dayanak varlıkların fiyatlarına bağlı olduğundan, yatırımcılar varantları kullanmadan önce risklerini ve getirilerini dikkatli bir şekilde değerlendirmelidir.