SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
TEŞEBBÜS
Teşebbüs T.C.K madde 35 te: “ Kişi işlemeye kast ettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıpta elinde olmayan nedenlerle tamamlayamazsa teşebbüsten dolayı sorumludur” denilmektedir. Yine teşebbüs halinde verilecek cezanın tehlikenin ağırlığı ve meydana gelen zarar göz önüne alınarak belirleneceği madde düzenlenmektedir. Teşebbüs halinde suçun işlenmiş halinden daha az bir ceza verilmektedir.
Teşebbüs olabilmesi için GEREKLİ OLAN ŞARTLAR:
– Kasten işlenebilen bir suç olmalı ( Taksirle İşlenen Suçlara Teşebbüs Mümkün Değil )
– İcra hareketleri ELVERİŞLİ ARAÇLARLA doğrudan doğruya ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde başlamış olacak,
– Failin gerçekleştirmek istediği netice ELDE OLMAYAN SEBEPLERLE gerçekleşmemiş olacak. ( Fail netice için her şeyi yapmış olacak )
5237 Sayılı Kanun eski kanunda olduğu gibi EKSİK- TAM TEŞEBBÜS ayrımını kaldırmış bunun yerine TEHLİKENİN AĞIRLIĞI VE MEYDANA GELEN ZARARA göre bir ceza belirleneceğini düzenlemiştir.
Örn: Fail X öldürmek maksadı ile Y ye ateş etmiş ve onu yaralamıştır. Yaralanan Y kaldırıldığı hastanede ameliyata alınarak kurtarılmıştır. Bu durumda X öldürmek kastı ile ateş etmiş fakat ölüm ELİNDE OLMAYAN SEBEPLERLE ( Zamanında tıbbi müdahale ) meydana gelmemiştir. X in eylemi kasten öldürmeye teşebbüs suçunu oluşturur.
Örn: Ahmet öldürmek maksadı ile Cemil e ateş etmiş fakat kurşun Cemil e isabet etmemiştir. Bu durumda da ölüm Ahmet in elinde olmayan sebeplerle ( İsabet etmeme ) meydana gelmemiştir. Ahmet in eylemi kasten öldürmeye teşebbüs suçunu oluşturur.
Failde suç işleme fikrinin oluşması ile birlikte suçun evreleri başlamış olacaktır.
Suç fikrinin ortaya çıkması→Hazırlık Hareketleri→İcra Hareketlerinin Başlaması→İcra Hareketlerinin Tamamlanması →Neticenin Meydana Gelmesi evrelerinde oluşmaktadır.
Teşebbüs icra hareketlerinin tamamlanması evresinden sonra ortaya çıkmaktadır.
Bu suç evrelerini örneklendirmek gerekirse:
Fail Erkunt arazi anlaşmazlığı nedeniyle aralarında husumet olan Berktay ı öldürmeyi düşünmektedir.( EVRE 1 )
Erkunt bir arkadaşından GLOCK marka silah temin etmiş ve Berktay ı takip etmeye başlamıştır. Olay günü Berktay ı iş çıkışı takip etmeye başlamış ve evine gidinceye kadar takip etmiştir.( EVRE 2 )
Karanlık bir yere geldiğinde silahını çekmiş ( EVRE 3 )
ve arkadan Berktay a dört el ateş etmiştir. ( EVRE 4 )
Ancak Berktay çelik yelek kullandığı için ölüm meydana gelmemiştir. (EVRE 5 )
TEŞEBBÜS ANCAK HAREKET VE NETİCENİN AYRILABİLDİĞİ SUÇLARDA SÖZ KONUSU OLABİLİR ( MESAFE SUÇLARI ). ANİ SUÇLARDA TEŞEBBÜS MÜMKÜN DEĞİLDİR.
ÖRN: Hakaret ani bir suçtur. Hakaret suçunda hareket ve netice aynı anda meydana gelir bu sebeple hakarete teşebbüs mümkün değildir.
Örn: Kasten yaralama suçu hareket ve neticenin ayrılabildiği bir suçtur. Bu sebeple kasten yaralama suçuna teşebbüs mümkündür.
KANUNDA BAZI SUÇ TİPLERİ TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALSA DAHİ TAMAMLANMIŞ GİBİ CEZALANDIRILMAKTADIR. BU DURUMLAR TEŞEBBÜSÜN İSTİSNASIDIR. BU SUÇLAR T.C.K M. 310, Cumhurbaşkanına suikast ( m. 310 ) ve Anayasayı cebir ve şiddet ile ihlal suçu ( m. 309 ) , Devletin bölünmez bütünlüğü aleyhine işlenen suçlara ( m. 302 )teşebbüs dahi olsa tamamlanmış gibi cezalandırılır. Bu tür suçlara KALKIŞMA TİPİ SUÇLAR DENİR.
