ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ VE BOÇLAR KANUNUNDA DÜZENLENEN SÖZLEŞMELER
1) Özel borç ilişkileri
Borçlar hukuku kişiler arasındaki borçlar hukuku ilişkilerini düzenlemektedir .Bu ilişki haksız fiilden,sözleşmeden veya sebepsiz zenginleşmeden doğabilmektedir.
Diğer yandan borçlar kanunu dışında da özel borç ilişkileri düzenlenebilmektedir.
TTK’da cari hesap sözleşmesi, taşıma sözleşmesi,acentelik sözleşmesi gibi borç ilişkileri düzenlenmektedir.
2) Özel hüküm –Genel hüküm ilişkisi
Genel hükümler borçlar kanununun 1-206. Maddelerinden ibarettir.Burada borç kaynağı olarak sözleşmeler,haksız filler ve zenginleşme düzenlenmiştir.Özel hüküm ve genel hüküm yorumlamada üç durum ortaya çıkabilir.
a)Münhasır uygulama
b)Kuralların birlikte uygulanması
c)Kuralların yarışması
3) Asli edim yükümünün muhtevasına göre sözleşmelerin tasnifi
i)Temlik borcu doğuran sözleşmeler
Bu sözleşmelerde taraflardan biri diğerine bir hakkın kesin olarak devrini taahhüt eder.Satış,trampa ve bağışlama …
ii)Kullandırma sözleşmeleri
Bu sözleşmeler bir şey veya hakkın kullanılmasının geçici olarak devri amacıyla kurulur.Adi kira ,hasılat kirası ,ariyet kullandırma sözleşmelerin en önemli örneklerindendir.
iii)İş görme sözleşmeleri
Bu sözleşmelerde taraflardan birinin edimini bir iş görme , bir beşeri faaliyet teşkil eder.Hizmet, vekalet sözleşmeleri bu gruba girer.
iv)Saklama sözleşmeleri
Bu sözleşmeler bir şeyin saklanması edimini ihtiva eder.Örnek olarak vedia ,usulsüz tevdi,ardiye ,otelci ve hancıya tevdi sözleşmeleri gibi…
v)Teminat sözleşmeleri
Bu sözleşmelerin konusu bir borcun ifasını temin bir tehlikenin üstlenilmesi veya bir sonucun taahhüdüdür.Kefalet ve garanti sözleşmesi gibi…
vi)Sonuçları az çok talih ve tesadüfe bağlı sözleşmeler
Bu sözleşmelerde taraflardan biri diğerine belirli bir şartın gerçekleşmesi halinde bir edimde
bulunmayı taahhüt eder.Kumar ve bahis,sigortalar…
vii)İrat sözleşmeleri
Bununla taraflardan biri diğerine bir iratta bulunmayı taahhüt eder. Kaydı hayatla irat ve ölünceye kadar bakma sözleşmeleri.
Viii)Şirket sözleşmeleri
Bu sözleşmelerde iki veya daha çok kimse ortak bir amaca erişnek için emek ve servetlerini birleştirmeyi borçlanırlar.Bunlardan adi şirket BK’ da , ticaret şirketleri TK’da düzenlenmiştir.