EVLİLİKTE MAL REJİMLERİ
Mal rejimi, evlenme akdi yapıldıktan sonra, eşlerin mal varlıklarının ne olacağını düzenleyen kurallardır.
Yasal mal rejimi, eşler sözleşme yapmadıkları halde kendilerine uygulanan mal rejimidir.
Seçimlik mal rejimi, eşlerin serbest iradeleri ile uzlaştıkları ve yasada sayılan rejimlerden birini tercih ederek sözleşme yapmaları ilkesine dayanan rejimdir.
MK 202: “Eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması esastır. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, kanunda belirtilen diğer rejimlerden birini de kabul edebilirler.”
MK 203: “Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya sonra yapılabilir. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak kanunda yazılı sınırlar içinde seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler.”
Evlenmeden önce yapılması halinde, noterde veya evlendirme memuruna yazılı beyan şeklinde olabilir. Evlenmeden sonra yapılacak mal rejimi sözleşmesi ise sadece noterde yapılabilir.
MK 204: “Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabilir. Küçükler ve kısıtlılar yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar.”
Olağanüstü mal rejimi:
MK 206: “Haklı bir sebep varsa, hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesine karar verebilir.
Özellikle aşağıdaki hallerde, haklı bir sebebin var olduğu kabul edilir:
1) Diğer eşe ait malvarlığının borca batık veya ortaklıktaki payının haczedilmiş olması;
2) Diğer eşin, istemde bulunanın veya ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması;
3) Diğer eşin, ortaklığın malları üzerinde bir tasarruf işleminin yapılması için gereken rızasını haklı bir sebep olmadan esirgemesi;
4) Diğer eşin, istemde bulunan eşe, malvarlığı, geliri, borçları veya ortaklık malları hakkında bilgi vermekten kaçınması;
5) Diğer eşin, sürekli olarak, ayırt etme gücünden yoksun olması.
Eşlerden biri sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksunsa, onun yasal temsilcisi de bu sebebe dayanarak mal ayrılığına karar verilmesini isteyebilir.”
İflas halinde:
MK 209: “Mal ortaklığını kabul etmiş bulunan eşlerden birinin iflasına karar verildiği takdirde, ortaklık kendiliğinden mal ayrılığına dönüşür.”
MK 210: “Mal ortaklığını kabul etmiş bulunan eşlerden birine karşı icra takibinde bulunan alacaklı, haczin uygulanmasında zarara uğrarsa, hâkimden mal ayrılığına karar vermesini isteyebilir.”
