Ceza Hukukunda Kast
Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır. Kast bir suçun kanuni tanımından yer alan unsurların bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesidir. Kanunda iki tür kast düzenlenmiştir.
– Doğrudan Kast ( Kast ): Bir eylemin bilerek ve sonucunun istenerek yapılmasına doğrudan kast adı verilir. Kanun koyucu eğer bir suç hükmünde …bilerek…. İfadesine yer vermiş ise bu suçlar ancak doğrudan kast ile işlenebilir.
Örn: A öldürmek maksadı ile B ye ateş etmiş ve B nin ölümüne neden olmuş ise bu durumda hareketi bilerek yapmıştır. Hareketin sonucunu da bilmekte ve istemektedir. A nın kusurluluğu doğrudan kasttır.
KASTEN İŞLENEBİLEN SUÇLAR OLASI KAST İLE DE İŞLENEBİLİR. Ancak bir suç maddesinde BİLEREK ibaresi yer alıyorsa bu suç olası kast ile işlenemez.
Örn: Sahte evrakı bilerek kullanmak suçu. Bu suç olası kast ile işlenemez.
– Olası Kast: Kişinin, suçun kanunî tanımındaki unsurların gerçekleşebileceğini öngörmesine rağmen, fiili işlemesi hâlinde olası kast vardır. Bu hâlde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda müebbet hapis cezasına, müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmi yıldan yirmibeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur; diğer suçlarda ise temel ceza üçte birden yarısına kadar indirilir.
Olası Kast failin netice bakımından OLURSA OLSUN dediği ve neticeyi kabullendiği kasttır. Fail neticeyi görecek ve neticeyi KABULLENEREK EYLEME DEVAM EDECEKTİR.
Örn: Kırmızı ışığın yandığını ve yayaların geçtiğini gördüğü halde ÇARPARSAM ÇARPAYIM diyerek hareket eden bir kimse OLASI KAST ile hareket etmiştir.
OLASI KAST GENEL BİR İNDİRİM NEDENİDİR.
Örn: Hasmına ateş ederken onun yanıdaki arkadaşını da gördüğü ve ona da isabet edeceğini öngördüğü halde DEĞERSE DEĞSİN ( OLURSA OLSUN ) diyerek silahını ateşleyen kimsenin kastı OLASI KAST tır.
YARGITAY A GÖRE: Düğünlerde ve kalabalık yerlerde silah ile havaya ateş edilmesi ve bir kişinin ölümüne neden olunması durumunda OLASI KAST VARDIR.
Kural olarak ceza kanunun suç işleyen kimsenin düşüncesine yani hangi amaçla suç işlediğine bakmaz. Önemli olan suç sayılan hareketin yapılması ve neticenin gerçekleşmesidir. Ancak kanun koyucunun bazı özel amaçlarla işlendiğinde cezalandırdığı suçlar da vardır. Kanun koyucunun genel kastın üstünde ( bilmek ve istemekten başka ) failin özel bir amacının da bulunmasını aradığı duruma ÖZEL KAST adı verilir.
Örn: Göçmen Kaçakçılığı suçu Doğrudan veya dolaylı maddi bir menfaat elde etmek amacıyla işlenirse cezalandırılır. Başka bir amaçla işlendiğinde göçmen kaçakçılığı suçu oluşmaz. Bu durumda özel kast vardır.
İşlenecek olan suçun mağduru belirli ise Doğrudan Kast söz konusudur. Ancak mağdur belirli değil ise bu durumda Dolaylı Kast söz konusudur.
Örn: Fail K hasmı H nın berber dükkanına gelmiş ve onu öldürmek için bir adet el bombası atmıştır. Bu durumda asıl amacı H yı öldürmektir. H ye karşı olan kastı doğrudan kasttır. Ancak bomba nedeniyle içeride olan müşteriler de ölmüş ise bu durumda müşterilere karşı olan kast ise Dolaylı ( Gayri Muayyen ) belirli olmayan kast söz konusudur.
Fail bir suçu işlemek için plan yapar ve suç işleme kararlılığını uzun bir süre devam ettirir ve mutlak olarak neticenin meydana gelmesi için elinden geleni yapar ve neticeyi şansa bırakmamak ve mutlak surette elde etmek için soğukkanlı bir şekilde suçu işlerse bu durumda TASARLAMA KASTI vardır.
Taammüd denilen bu durumda YARGITAY a fail SOĞUKKANLI BİR ŞEKLİDE SUÇ İŞLEMEKTEDİR. YARGITAY a göre TASARLAMA KASTI İLE İŞLENEN SUÇLARDA HAKSIZ TAHRİK UYGULANMAZ.
Failin suç yoluna çıktıktan sonra yeni bir kastının ortaya çıkmasına EKLENEN KAST adı verilir. Bu durumda failin kastına yeni bir kast eklenmekte ve yeni bir suç ortaya çıkmaktadır.
Örn: Doktor ameliyatta hastanın karnında makas unutmuştur. Fakat bu durumu sonradan öğrenmesine rağmen hatası ortaya çıkmasın diye durumu hastaya bildirmemiş ve hasta yaşamını yitirmiştir. Doktorun ilk eylemi taksirle yaralamadır. Fakat hatasını öğrenmesine rağmen hastayı yeniden ameliyat etmemesi halinde artık KASTEN ÖLDÜRMEDEN DOLAYI SORUMLUDUR:
Örn: Arkadaşı ile kavga eden A onu yaralamış ve olay yerinde bırakarak arkasını dönüp gitmek üzere iken yerde yatan M nin annesine hakaret etmesini duymuş ve bundan kaynaklanan öfke ile yerde yatan M yi öldürmüştür. Bu durumda ilk andaki kast yaralamak kastı iken, hakaretten sonra ortaya çıkan kast öldürme kastıdır. Bu durumda öldürme kastı EKLENEN KASTTIR.
