Adi Şirket
Adi şirket Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Adi ortaklığın tüzel kişiliği yoktur.
Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Bu tanım genel bir şirket tanımı değildir. Çünkü anonim ve limited şirketlerin tek kişi ile kurulmasına izin verilmektedir.
Adi ortaklık bir sözleşme ilişkisidir. Bu sebeple en az iki sözleşme tarafının var olması gerekmektedir. Taraf sayısı açısından bir üst sınır yoktur. Adi ortaklığın bir sözleşme olması, bu ilişkiyi kanundan dolayı veya tesadüfen bir araya gelen mal ve kişi birliklerinden adi ortaklığı ayırır. Örneğin miras şirketi bir adi şirket değildir. Çünkü mirasçılar arasında iradi bir sözleşme yoktur.
Bir ortaklık diğer ortaklıkların niteliğini taşımıyorsa adi ortaklıktır. Taraflar anonim şirket kurmak isterken bir kanuni engel sebebiyle kuramamışlarsa ama bu süreç içerisinde mal ve emeklerini birleştirmişlerse, aralarındaki ilişki adi ortaklık ilişkisi olacaktır.
Adi ortaklık sözleşmesi şekle bağlı değildir. Ancak bir eşyanın sermaye olarak koyulabilmesine için, mülkiyetin devrini taahhüt için öngörülmüş özel şekil kurallarına uyulmuş olması gerekir. Aksi halde sözleşmenin tamamı geçersiz olur.
Küçükler ve kısıtlılar kanuni temsilcilerinin onayıyla adi şirket ortağı olabilirler.
Aksi kararlaştırılmadıkça, adi ortaklıkta ortakların haklarını kullanmaları, getirdikleri sermayeden bağımsızdır. Bunun aksi kararlaştırılarak hakların getirilen sermaye ile orantılı olacağı kabul edilebilir. Ticaret şirketlerinde ise ortakların hakları, getirdikleri sermaye ile orantılıdır ve bunun aksi kararlaştırılamaz.
Adi ortaklıkta ortakların müşterek bir amacı vardır. Bu amaç para kazanmak ve karı ortaklar arasında paylaştırmaktır. Yani amaç, iktisadidir.
Bir diğer unsur, müşterek amaç uğruna çalışma, amacın elde edilmesi için emek sarf etme unsurudur. Bu unsur affectio societatis olarak da bilinir. Bu unsur, adi ortaklıkla rekabet etmeme yükümlülüğünü, denetim hakkını, yönetim hakkını ve yükümlülüğünü doğurur.
Usulüne uygun temsille adi ortaklık çerçevesinde elde edilen haklar üzerinde ortakların elbirliği mülkiyeti vardır. Elbirliğiyle mülkiyet sadece kanunun öngördüğü hallerde olur. Adi ortaklık sözleşmesi çerçevesinde bunun paylı mülkiyete çevrilmesi mümkündür.
Adi ortaklığın ticaret unvanı olamaz. Ancak ortakların, yaptıkları işlemleri adi ortaklığın varlığını belirterek yapmaları gerekmektedir.
Adi ortaklık iflas etmez. Adi ortaklığın ortakları iflas eder.
Joint venture ve konsorsiyum ilişkileri de adi ortaklık ilişkisidir.
Türk Ticaret Kanunu’nda hüküm bulunmayan hallerde adi şirket hükümleri her şirket türünün niteliğine uygun olduğu oranda, ticaret şirketleri hakkında da uygulanır.
