SUÇUN CEZASINI AZALTAN İKİ GENEL SEBEP
1.TAHRİK
Bir kimsenin gördüğü bir olayın kendisinde yarattığı gazap, şiddet ya da elemin etkisi ile iradesinin zaafa uğraması sonucu suç işlemesi hali. YCK ağır haksız tahrik basit haksız tahrik ayrımını terk etmiştir. Sadece haksız tahrik olarak düzenleme yapmakla yetinmiştir. Suçun mağduruna yönelik bir hareketin kendisini tahrik ettiği sebebi ile suç işlediğini iddia eden haksız tahrik sebebi ile indirimden istifade edemez.
Haksız tahrik ancak haksız fiiller sonucu olabilir. Haksız tahrike karşı haksız tahrik olmaz. Haksız tahrik ile meşru savunma aynı olayda söz konusu olamaz. Haksız tahrik ile taammüt kastının bir arada bulunması mümkündür. Çünkü meşru müdafaa suçu ortadan kaldırdığı için indirim sebebi olan haksız tahrikin dikkate alınması mümkün değildir.
Tahrik ne kadar ağır olursa olsun, cezayı ya da sorumluluğu ortadan kaldıran bir sebep olmayıp sadece cezada indirimi gerektiren kanuni bir sebeptir.
Takdiri Hafifletici Nedenler: “Hâkim suçun işlenişini suçlunun kişiliğini, karakterini göz önüne alarak ayrıca cezayı indirebilir”. Adam geçmişte hiç suç işlememiş. Verilecek cezayı suçlunun kişiliğine uydurmak amacı güdülür.
NOT: Hâkim Cezayı tayin ederken takdiri hafifletici sebepleri en son dikkate alır.
2.TEŞEBBÜS
Suç yolu: düşünce, Hazırlık hareketler, icra hareketleri, tamamlanma, son bulma aşamalarından oluşur.
Düşünce (dışarıya vurulmadığı sürece suç değil), hazırlık (amaç belli değil, suç değil) icra, tamamlanma, son bulma.
Teşebbüsü tamamlanmış suçtan, tamamlanma anı ile ayrılır. Son bulma anı değil. Örneğin, birini öldürmek için tetiğe bastın, isabet etti ama adam ölmedi – suç tamamlandı. İsabet etti ve adam öldü. Artık asıl suç gerçekleşmiştir.
TEŞEBBÜS İKİYE AYRILMAKTA İDİ
Eksik Teşebbüs: Tam teşebbüse göre ceza daha azdır.
Tam Teşebbüs: cezası tamamlanmış suça göre azdır.
Eksik Teşebbüs: Bir kimse suçun icrası için harekete başlıyor ama elinde olmayan sebeplerle icra hareketlerini tamamlayamıyor
Tam Teşebbüs: Bir kimse suçun icrası için tüm hareketleri tamamlıyor ama sonuç meydana gelmiyor
Eksik Teşebbüs ÖRNEĞİN; eve hırsız girdi ama polis yakaladı. Soygunu tamamlayamadı. İki suçtan ceza alır 1) meskene tecavüz 2) eksik teşebbüs
Tam Teşebbüs: ÖRNEĞİN Saygun’a ateş ettim. İsabet etti ama ölmedi. Bu tam teşebbüs.
Ölürse adam öldürmeden bahsederiz teşebbüsten değil. Bu bir tamamlanmış suçtur.
Ceza Hukuku (Genel) Diğer Ders Özetleri İçin Tıklayınız.